سکته قلبی یا حمله قلبی یکی از شایع ترین و در عین حال پر مخاطره ترین مشکلات سلامتی محسوب می شود، که به عنوان یک فوریت پزشکی شناخته شده است. این بیماری در صورت بی توجهی به سبک زندگی سالم، هر فردی را تهدید می کند. از آن جا که قلب حیاتی ترین اندام بدن است، بروز هر مشکلی در آن باید کاملا جدی گرفته شود. علاوه بر آن انجام اقدامات لازم جهت رفع این مشکلات خطرساز، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. بروز سکته قلبی یکی از ترسناک ترین مشکلاتی است که در خصوص قلب می تواند رخ دهد، که جز اصلی ترین و شایع ترین عوامل مرگ و میر در دنیا شناخته شده است.
علت بروز سکته قلبی
در اصطلاح بالینی به سکته قلبی آنفارکتوس میوکارد گفته می شود، این اتفاق زمانی رخ می دهد که قسمتی از عضله قلب، خون کافی دریافت نکند و در نتیجه اکسیژن مورد نیاز به عضله های قلبی نرسد. طبیعتا نرسیدن خون و اکسیژن کافی به قلب عملکرد آن را دچار اختلال می کند، حتی در حین حملات قلبی، عضله قلب به اکسیژن نیاز دارد و در تلاش است که زنده بماند. علت اصلی چنین عارضه ای، مشکلات و گرفتگی شریان های کرونری قلب می باشد. در واقع این شریان ها به دلیل گرفتگی که می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، قادر نیست خون مورد نیاز ماهیچه ها را تامین کند. بنابراین علت اصلی حمله قلبی یا سکته قلبی، گرفتگی رگ قلب یا CAD است.
علائم سکته قلبی
این عارضه علائم و نشانه های مختلفی دارد که با تشخیص به موقع می توان جلوی خطر را گرفت. بنابراین آشنایی با نشانه های سکته قلبی از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است، چرا که موجب اقدامات مناسب و کمک رسانی صحیح و به موقع می شود. در ادامه به برخی از شایع ترین و عمده ترین علائم سکته قلبی اشاره می کنیم:
- بروز احساس سنگینی و درد در قفسه سینه و در استخوان پشت جناق سینه، یکی از اولین علائم بروز سکته قلبی می باشد. این حالت احتمال دارد به مدت 2 دقیقه یا بیشتر طول بکشد.
- بروز درد از ناحیه قفسه سینه به گردن، فک و دندان، کتف و بازوی چپ. از علائم بعدی سکته قلبی می توان به احساس درد شدید در دست، اشاره کرد.
- احساس تنگی نفس و تنفس سریع که به دلیل عدم اکسیژن رسانی مناسب به فرد رخ می دهد. در برخی از موارد ممکن است تنفس آرام تر از حد معمول شود.
- عرق سرد بر روی بدن و صورت، همراه با اضطراب که در برخی از موارد با حالت تهوع اتفاق می افتد.
- کبود شدن رنگ پوست به علت احساس خفگی و حالت رنگ پریدگی به دلیل عدم خون رسانی صحیح به عضلات بدن و صورت.
- با وجود علائم قبلی فرد در این مرحله ممکن است دچار غش و بیهوشی شود.
نکته مهم: در صورت مواجه شدن با هر یک از مراحل ذکر شده، لازم است به سرعت اقدامات لازم را انجام دهید تا از افزایش شدت مشکل خودداری کنید.
اقدامات اولیه در مواجهه با سکته قلبی
اولین و مهم ترین اقدام در صورت بروز سکته قلبی تماس با مراکز درمانی است، اما قبل از رسیدن آمبولانس برخی از اقدامات از حاد تر شدن شرایط بیمار جلوگیری می کند. این اقدامات به ترتیب اولویت عبارت است از:
- در صورت مشاهده علائم سکته قلبی، لازم است فرد را در حالت استراحت کامل به دور از هر گونه حرکت و فعالیت اضافی قرار دهید.
- سعی کنید خونسردی خود را حفظ کنید و از شلوغ شدن محیط اطراف جلوگیری کنید.
- به بیمار هیچ گونه ماده خوراکی و نوشیدنی داده نشود.
- اگر بیمار دچار تنگی نفس شده باشد، باید وی را در حالت نشسته قرار دهید و پاهایش را از تخت آویزان کنید.
- اگر بیمار در مرحله افت فشار خون باشد باید او را در حالت خوابیده قرار دهید و پاهایش را کمی بالاتر از سطح بدن بگیرید. این حرکت باعث می شود خون و اکسیژن لازم به اندام های بدن برسد.
- چنانچه با عملیات احیاء قلب آشنا هستید، باید در صورت بی هوش شدن بیمار، سریعا دست به کار شده و عملیات احیاء را انجام دهید.
درمان سکته قلبی
از روش های درمان سکته قلبی که بر اساس شرایط بیمار و میزان آسیب وارد شده به وی توسط پزشک متخصص تعیین می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تجویز دارو در شرایط خفیف
- ماساژ قلبی و احیای قلبی ریوی در شرایط حاد
- جراحی و درمان های ترکیبی مانند آنژیوپلاستی عروق کرونر (بالن قلب) و استنت قلب
- عمل جراحی بای پس
- آتروکتومی
- کاتتریزاسیون قلبی
- عمل قلب باز
- پیوند قلب
اقدامات لازم جهت پیشگیری از سکته قلبی
طبیعتا پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین بهتر است قبل از این که دچار بیماری های قلبی و عوارض پرمخاطره ای مانند سکته قلبی شوید، با رعایت موارد زیر از بروز این مشکل جلوگیری کنید:
- فعالیت های بدنی مناسب
- رژیم غذایی مناسب
- خودداری از مصرف دخانیات
- دوری از محیط های پر استرس و تنش زا
فعالیت های بدنی مناسب
یکی از عوامل تشدید کننده بروز عوارض قلبی مانند سکته قلبی، کم تحرکی و پشت میز نشینی و در کنار آن رژیم های غذایی نادرست می باشد. پیشنهاد می شود در صورت نبود شرایط لازم برای ورزش های حرفه ای، فعالیت هایی مانند پیاده روی را در دستور کار خود قرار دهید. فعالیت بدنی منظم در تمامی سنین الزامی می باشد.
رژیم غذایی مناسب
چربی اضافی علاوه بر چاقی موجب مسدودسازی رگ های خونی تغذیه کننده قلب می شود. به این ترتیب از مصرف بیش از حد فست فودها و غذاهای پرچرب و سرخ شده با کلسترول بالا خودداری کنید. همواره سعی کنید در رژیم غذایی خود از مواد غذایی کم نمک، سبزیجات و میوه جات بهره ببرید و مصرف این مواد را جایگزین فست فودها کنید.
خودداری از مصرف دخانیات
دخانیات در بروز حملات قلبی تاثیر گذار می باشند، بنابراین اگر ترک مصرف دخانیات مانند سیگار برایتان دشوار است، حتما مصرف این مواد مضر را محدود کنید.
دوری از محیط های پر استرس و تنش زا
فشارهای عصبی از مهم ترین عوامل بروز سکته قلبی می باشد. تا حد امکان سعی کنید از محیط های پر استرس و تنش زا دوری کنید و با تغییر در سبک زندگیتان، آرامش را به زندگی خود بازگردانید.
علاوه بر این اقدامات موثر جهت پیشگیری از سکته قلبی توصیه می شود موارد زیر را رعایت کنید:
- معاینات و آزمایشات چکاپی را در زمان تعیین شده انجام دهید.
- داروها را طبق دستور پزشک مصرف نمایید.
- بیماری های زمینه ای را درمان کنید.
مطلب پیشنهادی برای شما: سکته مغزی چیست
همچنین: کبد چرب و روش های درمان آن