نرم افزار به همه برنامهها، دادهها و دستوراتی اطلاق میشود که توسط یک کامپیوتر یا سیستم مشابه به منظور اجرا شدن و انجام وظایف مشخصی طراحی و توسعه داده شده است. به طور کلی، نرم افزارها می توانند شامل برنامههای کاربردی، سیستمعاملها، درایورها، ابزارهای توسعه و دیگر اجزاءی باشند که در کامپیوتر یا دستگاه های مشابه اجرا میشوند.
انواع دسته بندی نرم افزار
نرم افزارها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
نرم افزار کاربردی (Application Software)
این نرم افزارها برای انجام وظایف خاص توسط کاربران طراحی شدهاند. به عنوان مثال، برنامههای کاربردی مانند واژهپردازها، صفحهآرایی، نرم افزارهای حسابداری، نرم افزارهای گرافیکی و مولتیمدیا، مرورگرهای وب و بسیاری دیگر به این دسته تعلق دارند.
نرم افزار سیستمی (System Software)
این نوع نرم افزارها برای مدیریت و کنترل سخت افزار و سایر منابع کامپیوتر استفاده میشوند. سیستمعاملها، درایورها (برنامههایی که ارتباط میاندیشند میان نرم افزار کاربردی و سخت افزار را ممکن میکنند) و ابزارهای مدیریت سیستم به این دسته تعلق دارند.
نرم افزارها میتوانند به صورت متنباز یا پروپرایتر (مالکیتی) باشند. نرم افزارهای متنباز دارای کدهای منبع عمومی هستند که به هر کسی اجازه میدهد تا آن کدها را مشاهده، تغییر دهد و بهبود بخشد. در مقابل، نرم افزارهای پروپرایتر حقوق مالکیت معمولاً توسط یک شرکت یا توسعهدهنده خاص دارند و تنها با مجوز یا پرداخت هزینه میتوان از آنها استفاده کرد.
چند نمونه از نرم افزارهای کاربردی
Microsoft Word: یک واژهپرداز معروف است که اجازه میدهد متون را ویرایش، فرمتبندی و طراحی کنید. این نرم افزار برای نوشتن مقالات، نامهها، گزارشها و سایر انواع محتواها مورد استفاده قرار میگیرد.
Adobe Photoshop: این نرم افزار یک ابزار قدرتمند برای ویرایش تصاویر و گرافیک است. طراحان گرافیکی و عکاسان از آن برای ایجاد و ویرایش تصاویر با اثرات و فیلترهای مختلف استفاده میکنند.
Google Chrome: یک مرورگر وب محبوب و سریع است که به کاربران اجازه میدهد وبسایتها را مشاهده و بر روی اینترنت جستجو کنند.
Microsoft Excel: این برنامه یک صفحهکار (spreadsheet) است که برای مدیریت دادهها، انجام محاسبات و ایجاد نمودارها و گزارشهای عددی مورد استفاده قرار میگیرد.
Adobe Premiere Pro: این نرم افزار ویرایش ویدئو حرفهای است. از طریق آن میتوانید ویدئوها را ویرایش، جلوههای ویژه اضافه کنید و فیلمهای سینمایی یا ویدئوهای کوتاه را ایجاد کنید.
WhatsApp: یک برنامه پیامرسان محبوب است که به کاربران اجازه میدهد متن، تصویر، ویدئو و فایلها را با دوستان و خانواده به اشتراک بگذارند.
Adobe Illustrator: این نرم افزار برای طراحی گرافیک برداری و ایجاد تصاویر و لوگوها با کیفیت بالا استفاده میشود.
این ها تنها چند نمونه از نرم افزارهای کاربردی هستند که در جهان مورد استفاده قرار میگیرند. هر کدام از این نرم افزارها وظایف و کاربردهای خاص خود را دارند.