هک به طور کلی به فرآیند دستیابی به دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ها یا شبکه‌های کامپیوتری یا تغییر و تلاعب در آنها اطلاق می‌شود. افرادی که به این فعالیت‌ها مشغول می‌شوند، به عنوان “هکرها” شناخته می‌شوند. این اصطلاح به دو شکل اصطلاحی استفاده می‌شود:
هکر اخلاقی یا اختصاصی (White Hat Hacker / Ethical Hacker)
این نوع هکرها دسترسی به سیستم‌ها را با اجازه صاحبان آنها دارند و با هدف شناسایی ضعف‌ها و آسیب‌پذیری‌ها در امنیت سیستم‌ها و شبکه‌ها، تست امنیتی انجام می‌دهند. آنها به صورت حرفه‌ای و با رعایت اخلاقیات به بهبود امنیت محیط‌های دیجیتالی کمک می‌کنند.
هکر غیراخلاقی یا بدافزار (Black Hat Hacker / Malicious Hacker)
این نوع هکرها به صورت غیرقانونی و بدون اجازه، به سیستم‌ها و شبکه‌ها نفوذ می‌کنند تا اطلاعات حساس را دزدیده یا تخریب انجام دهند. غالباً اهداف آنها شامل دزدیدن اطلاعات کاربران، ایجاد خرابی در سیستم‌ها، انجام حملات سایبری و غیره است.
به طور کلی، مفهوم هک به تغییر و تلاش برای دستیابی به دسترسی یا کنترلی ناصحیح یا غیرمجاز به سیستم‌ها یا داده‌ها اشاره دارد. این مفهوم می‌تواند در دسته‌های مختلفی از تخصص‌ها مانند امنیت سایبری، توسعه نرم‌افزار و شبکه‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
روش های جلوگیری از هک شدن
جلوگیری از هک شدن یک سیستم یا داده‌ها بسیار مهم است تا اطلاعات حساس و امنیت شما حفظ شود. در ادامه، تعدادی از راه‌های کلی برای جلوگیری از هک شدن را ذکر می‌کنیم:
به‌روزرسانی نرم‌افزار و سیستم‌عامل
اطمینان حاصل کنید که نرم‌افزارها، سیستم‌عامل و برنامه‌های مورد استفاده در سیستم شما به طور منظم به‌روزرسانی می‌شوند. به‌روزرسانی‌ها معمولاً شامل ترمیم آسیب‌پذیری‌ها و بهبودهای امنیتی هستند.
استفاده از رمزهای قوی
برای حساب‌ها، دستگاه‌ها و سرویس‌های آنلاین خود، از رمزهای قوی و متنوع استفاده کنید. رمزها باید شامل حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها باشند.
استفاده از احراز هویت دو عاملی (2FA)
اگر امکان ارائه احراز هویت دو عاملی وجود دارد، از آن استفاده کنید. این امر امنیت حساب شما را افزایش می‌دهد، زیرا به جز رمز عبور، یک عامل دیگر هم برای ورود مورد نیاز است.
محافظت از شبکه بی‌سیم
در صورت استفاده از شبکه بی‌سیم (Wi-Fi)، اطمینان حاصل کنید که از رمزعبور قوی برای آن استفاده می‌کنید و از رمزگذاری (encryption) مناسب مانند WPA3 استفاده می‌کنید.
پیکربندی دیواره آتش (Firewall)
دیواره آتش کمک می‌کند تا ترافیک ورودی و خروجی از و به سیستم شما کنترل شود. این کمک می‌کند که حملات ناخواسته کاهش یابند.
اطلاعات حساس را محافظت کنید
اطلاعات حساس خود را با دقت مدیریت کنید. از رمزنگاری اطلاعات حساس و انتقال امن اطلاعات از طریق اتصالات رمزشده استفاده کنید.
آگاهی از حملات فیشینگ
توجه داشته باشید که هکرها ممکن است با ارسال ایمیل‌ها یا پیام‌های متقلب، شما را به ارائه اطلاعات حساس تشویق کنند. همواره با دقت ایمیل‌ها و لینک‌ها را بررسی کنید.
مرورگر امن
از مرورگرهایی استفاده کنید که دارای امنیت بالا و به‌روزرسانی‌های منظم هستند. همچنین، از افزونه‌های امنیتی مرورگرها بهره ببرید.
آگاهی از آسیب‌پذیری‌ها
با آگاهی از نواحی ضعف در سیستم‌ها و نرم‌افزارها، می‌توانید بهترین راه‌کارها را برای مقابله با آنها پیش‌بینی کنید.
آموزش به کاربران
افرادی که از سیستم شما استفاده می‌کنند را آموزش دهید تا از اقدامات امنیتی مناسب هنگام استفاده از سیستم خود اطمینان حاصل کنند.
یادآوری می‌شود که هیچ سیستمی به طور کامل از خطرات امنیتی مصون نیست، اما با اجرای اقدامات امنیتی مناسب، می‌توانید خطرات را به حداقل برسانید.
